Sayfalar

14 Ocak 2018 Pazar

ANKARA'YA VEDA EDERKEN

Hiç akılda olmayan, aniden gelişen ve pek keyifli geçen Ankara günlerinin sonuna geldik. Hava muhalefeti engel olmazsa hafta başı kürkçü dükkanına döneceğiz. Ankara'daki son haftayı arkadaşlarımla buluşarak, kitapçılarda son deşinmeleri yaparak, kızkardeşle, çocuklarla vakit geçirerek ve bugün de merakla beklediğim bir sergiyi gezerek bitirdim. Serginin adı "Bir Ulusu Giydirmek/1956-2000 Yılları Arası Sümerbank Desenleri". İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Arşivinden örneklerle hazırlanmış oldukça kapsamlı sergiye yetişemeseydim çok üzülürdüm. Sümerbank bu ülkede yaşayan pek çok insan gibi benim de hayatımın pek çok anına damgasını vurmuş bir müessese idi. İçinizde Sümerbank basması ya da pazeninden bir elbise, Sümerbank kumaşından bir takım giymemiş, somyasına bir örtü, divanına bir yastık, yatağına bir çarşaf sermemiş, mutfağında oradan alınmış bir tabak, bir fincan bulundurmamış kaç kişi vardır acaba? Artık kapanmış fabrikalarda üretilmeyen o güzelim kumaşlarını sizi bilmem ama benim gözlerim çok arıyor, mağazalardaki o iç ferahlatan pamuklu, yünlü kokuları burnumda tütüyor. Sergiyi gezerek bir nebze olsun özlem giderdim, çocukluğuma, gençliğime doğru bir yolculuk yaptım. Sizler için de bol bol fotoğraf çektim ama eğer Ankara'da iseniz ve Sümerbank adı sizin için de bir şeyler ifade ediyorsa mutlaka gidip sergiyi gezin, fotoğrafla yetinmeyin. Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi'ndeki sergi 12 Şubat'a kadar açık. Haydi bakalım, başlayalım gezmeye:


Aşağıdaki illüstrasyonlar sergiyi düzenleyen üniversitenin Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi'nde öğretim üyesi olan Angela Burns tarafından el çizimi olarak hazırlanmış, digital teknik kullanılarak Sümerbank desenleri ile renklendirilmiş ve katmanlar halinde kesilerek üç boyutlu bir etki verilmiş. 



Pamuk üretimi


Sümerbank basma işletmesi


Sümerbank Nazilli Fabrikası


Sümerbank mağazası


Terzi Atölyesi


Misafir odası


Türk ailesi


Sümerbank şehri

Sergide panolarla 1950'li yıllardan başlayarak Sümerbank'ın tarihçesi ve ürün skalasına etki eden olaylar resim ve yazı aracılığıyla anlatılmış. Bunun yanısıra desen kartelaları, Sümerbank kumaşlarından dikilmiş giysiler, kumaş ve giysi dışında üretilen ürünlerden örnekler sergilenmekte. 





Çeşitli yıllara ait desen kartelalarından birkaç örnek ve elbette ki Charlie de eksik kalmadı sergiden :)








Eminim desenler pek çoğunuza tanıdık gelecektir. Yukarıdaki yaprak desenli etek mesela, aynı kumaşın farklı bir renginden elbisem vardı, kendim dikmiştim.



Şu modele bayıldım


Çocuklar da az donanmamıştır Sümerbank kumaşlarıyla


60'lı yılların desenleri ve modelleri, yeşilli olan çok tanıdık


İç çamaşırı (kombinezon) ürettiklerini bilmiyordum mesela


Ve bir baba geleneği ile bağlayayım artık yazımı, çubuklu pijama 😀


Afişi de şuraya bırakır ve giderim. Sabrınız için teşekkürler...

17 yorum:

  1. Cok tesekkurler, cocukluguma gittim. Komsumuz Sumerbank'da calisiyordu, annemle magazaya ugrayip patiska, Amerikan bezi, pazen gibi kumaslar aldigimizi hatirladim. Daha az tuketilen, bozulan esyalarin ve yipranan giysilerin tamir edildigi daha mutlu gunlerdi. Tuketim cilginligi henuz baslamamisti, ez azindan toplumun her kesimine yayilmamisti Daha iyi, daha naiftik sanki toplum olarak...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekten öyleydik, sanki olumsuz yönde evrimleştik, insanlardaki kötülüğe akıl-sır ermiyor. Tüketim çılgınlığı ayrı bir mevzu, ne diyeyim Allah sonumuzu hayretsin :)

      Sil
  2. Babam anlatırdı bana çocukken oradan alınan kıyafetler çok kaliteli, sağlam olurdu diye. Ben küçükken mağazası da vardı çarşıda ama sonradan kapandı. Yerine banka açıldı. İzmir'de Karşıyaka'da çarşıda mağazası var hala. Nişan elbisemi oradan aldım hatta ama daha çok fabrikasyon ürünler var tabii artık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekten hala var mı mağazası? Bence isimdir o, fabrikaları kapattılar çünkü. Ah o basmalar, pazenler, güzelim desenler, gerçekten kaliteli ve sağlamdı. Şimdi her şey naylon :(

      Sil
  3. O adanmışlık yok artık. Herkes ülkesini değil, gücü ve parayı sever hale geldi...

    YanıtlaSil
  4. sümerbaank meşhur di mii. devlet memurları her yıl hediye para alıp ordan gidip giyinirlermiş di mii. mithatpaşa caddesindeymiş ivit :) bi dee, kitabını annem de pek sevdi, ay hayatımız işte diyo, birbirimize gönderme yapıp gülüyoz :) ben mesela sakatat hiç yemediğim halde, ayaklı pırasayı meşhur ettim yaa :) ikinci kitabı da unutmayııın :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deep ne tatlısın ya, anneye çok selam, sevgi öncelikle.
      Sümerbank meşhur olmaz mı, Mithatpaşa, Bulvar, Yenimahalle, Cebeci, her semtte bir şube neredeyse. Ben en çok içine girince buruna dolan kumaş kokusunu özlüyorum. Tezgahtarlar devlet memuru olduğu için işi ağırdan alırlardı, o yüzden ağırkanlı insanlara Sümerbank çalışanı derdik :)
      İkinci kitap için kafamda birtakım projeler şekillenmekte, yayıncıma beğendirirsem neden olmasın.
      Ayaklı pırasa, ah halam, huzurla uyusun delibozuk halam :)

      Sil
  5. Hala bir nevresim takımım vardır annemin sümerbank pamuklusuyla diktiği. Kaç sene geçti üzerinden taş gibi hala...
    Beni eskilere götürdünüz, teşekkürler ♥

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yemin ederim ben de hala kullanıyorum çeyizimdeki Sümerbank çarşaflarını, bir ömür geçti neredeyse. Şimdikiler öyle mi,iki yıkamada solup çekiyor.
      Sevgiler...

      Sil
  6. divanlara goblen kumaşlar, çocuklara bebe desenli pijamalık kumaşlar, kadınlara mevsime göre basma ya da pazen kumaşlar, erkeklere takım elbiselikler, amerikan bezinden dikilen iç çamaşırları, poplinler gömlek için. tüm aile ve ev oradan donanırdı. Her şey evde annelerce dikilirdi. Hey gidi günler hey
    Çenebaz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekten e hey gidi günler hey...
      Eskiyi bu kadar özlememiz şimdinin tatsızlığından mı acaba :(

      Sil
  7. Dediğiniz gibi herkesin evine girmiştir Sümerbank ürünleri. Bizler için bir fabrikadan çok fazlasıdır Sümerbank. Sergiyi görmeyi çok isterdim, İstanbul'a da getirseler keşke.
    Teşekkürler Nurşen Hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Belki getirirler Sezer hanım, İzmir çıkışlı bir sergi ve muhtemelen dolaşacaktır Türkiye'yi, nostalji, özlem, hüzün hepsini birarada yaşadık gezerken.
      Sevgiler çok...

      Sil
  8. Ya ne kadar güzelmiş, ben şahsen Sümerbank'ın kumaş ürettiğini bile bilmeyen bir nesilden geliyorum lakin o desenlerin güzelliğine bayıldım. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İnan ben de sergideki giysileri üzerimde denemek istedim, birkaçı çok tanıdıktı zaten, elbiselerim vardı aynı desenlerden. Ben en çok mağazalardaki o kumaş kokusunu özlüyorum, neden kapatırlar anlamam :(

      Sil
  9. Ne çok severdim babaannemin diktiği pazen pijamalarımı, bir de anımsıyorum, çiçekli basma elbiseler dikerdi ve hepsi Sümerbank ürünleriydi. Çok da sağlıklı kumaşlardı. Şimdi her şey sentetik oldu artık. Bu sergiyi görebilmeyi çok isterdim. İyi ki gitmişsiniz. Biz de sayenizde nostalji yaşadık yeniden. Teşekkürler Nurşen Hanım.

    YanıtlaSil